دیسک گردان نوری یا درایو نوری (Optical disk drive)  دستگاهی است که از آن برای خواندن و نوشتن یا پاک کردن اطلاعات از دیسک های نوری استفاده می شود. امروزه دیسک گردان های نوری به جزء جدا ناشدنی رایانه ها، دستگاه های پخش خانگی (DVD Player)و دستگاه های پخش اتومبیل تبدیل گشته‌اند.

همه دیسک گردان های نوری از سه قشمت اصلی تشکیل می شوند:

1. موتور گرداننده ی دیسک: این موتور در مرکز دیسک قرار گرفته و آن را می چرخاند.
2. مجموعه ی اپتیک: این مجموعه خود از مجموعه ی حرکت دهنده ی اپتیک و خودِ اپتیک تشکیل می شود. مجموعه ی حرکت دهنده ی اپتیک نیز از دو قسمتِ ریلِ اپتیک و موتور حرکت دهنده ی اپتیک که به وسیله ی یک چرخ‌دنده ی حلزونی به اپتیک متصل است، تشکیل می شود.
3. برد مرکزی: این برد وظیفه ی پردازش اطلاعات خوانده شده از روی دیسک و تبدیل آن ها به زبان ماشین (صفر و یک) و تحویل آن ها را از طریق رابط (معمولاً IDE، SATA و یا SAS) به مادربرد رایانه بر عهده دارد. وظیفه ی دیگر آن برق رسانی و مدیریت دو قسمت دیگر است.

مهم‌ترین قسمت یک درایو دیسک نوری، مسیر اپتیکی هست که درون یک هد قرار دارد و متشکل از یک لیزر نیمه هادی، یک لنز برای هدایت پرتو نور، و یک فوتودیود برای آشکارسازی نور بازتابی از سطح دیسک، می‌باشد.

طول موج لیزرهای مورد استفاده در سی‌دی‌ها 780 نانومتر (مادون قرمز)، در دی‌وی‌دی‌ها 650 نانومتر (نور قرمز) و در بلوری‌ها 405 نانومتر (نور بنفش) است.

در CD-ROMها در طول روند ساخت، شیار متشکل از حفره‌ها، روی یک صفحه صاف به نام لند (land) پرس می‌شود. به دلیل اینکه عمق حفره‌ها تقریباً یک چهارم تا یک ششم طول موج لیزر هست، فاز پرتو بازتابی نسبت به پرتو فرودی دچار شیفت می‌شود، و باعث تداخل متقابل مخرب شده و شدت پرتو بازتابی کاهش پیدا می‌کند. فوتودیود شدت نور را به صورت سیگنال الکتریکی در می‌آورد و سپس سیگنال رمز گشایی می‌شود.

توان لیزر در خواندن سی‌دی کمتر از 5mw است، و در نوشتن دیسک توان بیشتری لازم است و این توان در DVD رایترها به 200mw می‌رسد. در دیسک‌های با قابلیت رایت مجدد، از لیزر برای ذوب کردن آلیاژ فلزی درون دیسک استفاده می‌شود.

• اینترنال (PC/LP-Internal)
• اکسترنال (External)